Pismo w ramach konsultacji społecznych planu zagospodarowania terenów na osiedlu tzw. JAR, planu zagospodarowania „Rudelki”, planu rewitalizacji Parku Tysiąclecia + ODPOWIEDŹ

RT 4/2018 Toruń,

7 maja 2018 r.

Pan Michał Zaleski

Prezydent Miasta Torunia

Dotyczy konsultacji społecznych planu zagospodarowania terenów na osiedlu tzw. JAR, planu zagospodarowania „Rudelki”, planu rewitalizacji Parku Tysiąclecia.

1. Proszę o ujednolicenie we wszystkich projektach modelu stojaka rowerowego zgodnego z wytycznymi zawartymi w Standardach technicznych i wykonawczych dla infrastruktury rowerowej miasta Torunia: „Wszystkie publiczne stojaki rowerowe powinny być trwale przymocowane do podłoża w sposób uniemożliwiający wyrwanie i muszą umożliwiać wygodne oparcie roweru i bezpieczne przypięcie ramy i przedniego koła do stojaka przy pomocy standardowych, dostępnych w handlu kłódek szaklowych w kształcie litery "U" o wymiarach wewnętrznych 10 x 20 cm. Rury konstrukcji stojaka powinny mieć średnicę do 8 cm, aby można było objąć je standardową kłódką. Stojak musi umożliwiać przypięcie wszystkich spotykanych na rynku rowerów, stąd należy brać pod uwagę maksymalną grubość opon roweru (ok. 8 cm), maksymalną średnicę koła (ok. 75 cm) oraz koszyki z przodu i tyłu roweru o szerokości do 0,6 m które mogą znajdować się już 0,7 m nad ziemią. Kluczowe wymiary podano na przykładowym rysunku.”

   W Toruniu zamontowane zostały setki stojaków rowerowych w kształcie odwróconej litery U, które są najbardziej wygodne i doskonale spełniają swoją rolę. Zaproponowane przez projektantów na wizualizacjach stojaki rowerowe (drewniane kłody i udziwnione „kaloryfery”) nie spełniają właściwych standardów, gdyż nie pozwalają nie tylko wygodnie oprzeć roweru, a wręcz uniemożliwiają jakiekolwiek jego przypięcie przez co są całkowicie niepraktyczne oraz niezgodne z standardami i dobrą toruńską praktyką.

   W przypadku elementów małej architektury należy unikać ostrych krawędzi, szczególnie przy stojakach rowerowych i ławkach.

2. Proszę o stosowanie nawierzchni asfaltowych na projektowanych drogach rowerowych ze względu na koszty wykonania (w porównaniu do nawierzchni mineralno-żywicznej), walory użytkowe oraz kwestie związane z odpowiednim utrzymaniem. Nawierzchnie tzw. „naturalne” stwarzają większe opory toczenia, są bardziej podatne na niszczenie na skutek warunków atmosferycznych (woda żłobiąca koleiny w nawierzchni, rozmiękczenie podczas intensywnych opadów) oraz są trudniejsze we właściwym utrzymaniu, co ma bezpośrednie przełożenie na koszty. Nie ma uzasadnienia aby nawierzchnie asfaltowe nie mogły być stosowane w parkach, zwłaszcza że w chwili obecnej w Parku Tysiąclecia nawierzchnie alejek są asfaltowe. Odcinki dla pieszych również powinny być wykonane z nawierzchni z dobrej jakości i wysokich walorach użytkowych. Stosowane od jakiegoś czasu w Toruniu nawierzchnie naturalne dla ciągów pieszych np. na skwerze przy Placu Rapackiego czy w Ogrodzie Muzyków pogarszają warunki ruchu pieszego.

3. Proszę o korektę przebiegu proponowanej drogi rowerowej w Parku Tysiąclecia. Obecnie rowerzysta może wjechać w aleję parkową w okolicy przystanku autobusowego „Park Tysiąclecia”. W zaproponowanym przebiegu drogi rowerowej rowerzysta będzie zmuszony do pokonanie dodatkowych 100 metrów po ulicy Podgórskiej, która nie posiada infrastruktury rowerowej, a jazda po jezdni jest w tym miejscu bardzo niekomfortowa. Proszę o umożliwienie rowerzystom wjazdu do Parku Tysiąclecia w okolicy przystanku autobusowego „Park Tysiąclecia”. Rozwiązaniem kompromisowym jest oznakowanie tego fragmentu jako ciągu pieszo-rowerowego i wykonanie go z nawierzchni jak dla drogi rowerowej. Należy rozważyć zachowanie przebiegu obecnego ciągu w okolicach przystanku – projekt zakłada zwężenie fragmentu odcinka w porównaniu ze stanem obecnym.

4. Projektowana nawierzchnia drogi rowerowej i przylegającego chodnika na terenie Parku Tysiąclecia – w ciągu ul. Woyczyńskiego - powinna być na jednym poziomie. Oddzielenie nawierzchni proponuję wykonać za pomocą oznakowania poziomego bądź wtopionego obrzeża.

5. Proszę o oznakowanie jako ciągu pieszo-rowerowego odcinka ciągu pieszego na terenie Parku Tysiąclecia pomiędzy ul. Idzikowskiego, a ul. Kniaziewicza na wysokości numeru 21. Połączenie ciągu z ul. Idzikowskiego należy wykonać w istniejącym śladzie. Proszę o wykonanie tego odcinka ciągu z nawierzchni jak dla drogi rowerowej. Rozwiązanie takie zwiększy dostępność dla ruchu rowerowego Parku Tysiąclecia na relacji wschód-zachód.

6. Połączenie głównej alei Parku Tysiąclecia z ul. Złotą proszę zaprojektować jako pieszo-rowerowe i o szerokości minimum 2 metry. Proszę o wykonanie tego odcinka ciągu z nawierzchni jak dla drogi rowerowej.

7. Połączenie głównej alei Parku Tysiąclecia z ul. Białą proszę zaprojektować jako pieszo-rowerowe i przyjąć obecną szerokość ciągu. Proszę o wykonanie tego odcinka ciągu z nawierzchni jak dla drogi rowerowej.

8. Połączenie głównej alei Parku Tysiąclecia z drogą przebiegającą wzdłuż boiska proszę zaprojektować jako pieszo-rowerowe i przyjąć obecną szerokość ciągu. Proszę o wykonanie tego odcinka ciągu z nawierzchni jak dla drogi rowerowej.

9. Proszę o zastosowanie nawierzchni o wysokim poziomie równości: preferowana asfaltowa, ewentualnie mineralno-żywiczna na drogach rowerowych w projekcie zagospodarowania terenów na osiedlu tzw. JAR. Zaproponowana nawierzchnia naturalna ulepszona nie jest odpowiednia dla ruchu rowerowego. Uzasadnienie jak w punkcie 2.

10. W projekcie zagospodarowania terenów na osiedlu tzw. JAR proszę w kilku miejscach polepszyć geometrię drogi rowerowej szczególnie w rejonach skrzyżowania tras. Proszę także zachować ciągłość nawierzchni i niwelety drogi rowerowej na wysokości skrzyżowania z drogą dojazdową do boiska.

11. Proszę o zastosowanie nawierzchni o wysokim poziomie równości: preferowana asfaltowa, ewentualnie mineralno-żywiczna dla ciągu pieszego na terenie tzw. „Rudelki” łączącego istniejącą drogę pieszo-rowerową przy hali sportowo-widowiskowej na ul. Bema z ul. Gagarina (projektowana stacja Flora). Droga ta służy obecnie również rowerzystom w związku z czym proszę zastosować odpowiednie oznakowanie jako ciąg pieszo-rowerowy. Dla przedmiotowego odcinka proszę rozważyć montaż oświetlenia co zwiększy atrakcyjność terenu i poprawi bezpieczeństwo jego użytkowania na istotnym fragmencie.

12. Proszę o korektę lokalizacji miejsca selektywnej zbiórki odpadów na terenie tzw. „Rudelki”. Usytuowanie pojemników na odpady w tak bliskim sąsiedztwie przebiegającej w tym miejscu drogi rowerowej jest niewskazane ze względów bezpieczeństwa zarówno użytkowników drogi rowerowej, jak i osób wyrzucających odpady.

Joanna Jaroszyńska

Stowarzyszenie Rowerowy Toruń

ODPOWIEDŹ

Toruń, 11 lipca 2018 r.

WKSiI.0056.2.2.2018.JC-R

Pani

Joanna Jaroszyńska

Stowarzyszenie Rowerowy Toruń

Dziękuję za Pani zaangażowanie w proces konsultacji społecznych dotyczących zagospodarowania terenów zieleni w mieście: na osiedlu tzw. JAR, „Rudelki” oraz Parku Tysiąclecia. Wszystkie uwagi oraz opinie, które wpływają od mieszkańców Torunia są dla nas szczególnie ważne, dlatego z uwagą zapoznałem się z pismem, które otrzymaliśmy od Pani w dniu 5 lipca 2018 r..

            Odnosząc się do treści zawartych w Pani piśmie, pkt. 1 Park Tysiąclecia, pragnę zauważyć, iż konsultacje pn. „Zielony Toruń. Mamy projekty” były ostatnim etapem działań związanych z przygotowaniem projektowym inwestycji planowanych na trzech ważnych dla torunian terenach zieleni miejskiej. Wszystkie zadania były konsultowane już na etapie tworzenia koncepcji. Spotykaliśmy się z mieszkańcami i pracowaliśmy na makietach prezentujących wstępne pomysły projektantów. Mieszkańcy wnosili wówczas swoje uwagi oraz przedstawiali propozycje zagospodarowania poszczególnych terenów, które były analizowane przez projektantów w kolejnych etapach prac. W kwietniu pokazaliśmy Państwu ich efekty.

            Konsultacje społeczne w sprawie Parku Tysiąclecia przebiegały trójetapowo.

Rozpoczęły się w 2014 roku. Wtedy to mieszkańcy zgłaszali propozycje zagospodarowania tego terenu, które zostały zawarte w raporcie końcowym. Pierwszy etap konsultacji stanowił jednocześnie pierwszy etap prac nad projektowaniem oraz staraniem się o środki zewnętrzne na rewitalizację tych obszarów. Podczas kolejnego etapu konsultacji, w 2015 roku, w ramach cyklu Zielony Toruń - Reaktywacja przedstawiono mieszkańcom 2 warianty koncepcji zagospodarowania Parku. Uczestnicy konsultacji opiniowali zaprezentowane propozycje oraz przedstawiali własne rozwiązania. Zostali również poinformowani, że wszystkie propozycje będą konsultowane z wojewódzkim konserwatorem zabytków, ponieważ teren objęty jest ochroną konserwatorską. Uwagi mieszkańców zostały zebrane oraz wnikliwe przeanalizowane i przekazane do analizy, do MZD oraz wojewódzkiego konserwatora zabytków. Na podstawie opinii zgłoszonych w trakcie konsultacji Wydział Środowiska i Zieleni wydał rekomendacje wyboru wariantu wraz z możliwymi do rozważenia elementami zagospodarowania wskazanymi przez uczestników konsultacji społecznych. Jednocześnie wojewódzki konserwator zabytków poinformował, że nie dopuszcza zastosowania w parku nawierzchni innych niż naturalne (nawierzchnie gruntowe, żwirowe lub kamienny bruk). Tereny zieleni w Parku Tysiąclecia przekazano do dalszego projektowania zgodnie z wytycznymi stworzonymi w oparciu o wyniki konsultacji społecznych.

Jednocześnie Wydział Środowiska i Zieleni starał się pozyskać środki zewnętrzne na realizację zadania. 31.03.2017 r. Gmina Miasta Toruń uzyskała dofinansowanie ze środków unijnych na realizację projektu pn. Rewitalizacja Parku Tysiąclecia wraz z odbudową układu wodnego fosy przy ul. Podgórskiej w Toruniu, w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020, oś priorytetowa II „Ochrona środowiska, w tym adaptacja do zmian klimatu”.

            19 maja 2017 r. Gmina Miasta Toruń ogłosiła przetarg na wykonanie wielobranżowej dokumentacji projektowej zadania pn. "Rewitalizacja Parku Tysiąclecia wraz z odbudową układu wodnego fosy przy ul. Podgórskiej w Toruniu". Do realizacji zadania wybrano najkorzystniejszą ofertę firmy COMPONO sp. z o. o. ze Szczecina. Ponieważ Park jest obiektem zabytkowym, wpisanym do rejestru zabytków i objętym ochroną konserwatorską, do prowadzenia robót budowlanych na jego terenie konieczne było uzyskanie pozwolenia Kujawsko-Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków[1]. 21 grudnia 2017 r. firma COMPONO wystąpiła z wnioskiem w sprawie wydania pozwolenia na prowadzenie robót budowlanych na terenie Parku. Zawiadomieniem z 29.01.2018 r., Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków w Toruniu przedłużył postępowanie. Pismem z 5.02.2018 r. WKZ przekazał wnioskodawcy uwagi do projektu, które ze względu na ochronę wartości historyczno-kulturowych oraz przyrodniczych należało uwzględnić. Uwagi dotyczyły również dopuszczalnej nawierzchni ciągów pieszo-rowerowych. WKZ ponownie zatwierdził decyzję, którą przekazał podczas konsultacji wstępnych projektu i poinformował, że nie dopuszcza zastosowania w parku nawierzchni mineralno - żywicznych. Zgodnie z historycznym zagospodarowaniem tego terenu nawierzchnie dopuszczalne to wyłącznie nawierzchnie gruntowe, żwirowe lub kamienny bruk". 23 kwietnia 2018 r. Kujawsko- Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków wydał decyzję w sprawie pozwolenia na prowadzenie robót budowlanych w Parku Tysiąclecia, w której powołał się na opinię z 5.02.2018 r.

Podczas konsultacji społecznych w 2018 roku pokazaliśmy mieszkańcom efekt pracy projektantów - projekt rewitalizacji Parku Tysiąclecia wraz z odbudową układu wodnego fosy przy ul. Podgórskiej. 26 kwietnia 2018 odbyło się spotkanie otwarte z mieszkańcami, na którym omówiono niemal wszystkie jego elementy. Na prośbę mieszkańców termin konsultacji wydłużono do końca maja 2018 r. Zorganizowano również dodatkowe spotkanie warsztatowe dla mieszkańców, z wykorzystaniem map, które odbyło się 21 maja 2018 r. Na tym etapie skupiono się głównie na omówieniu uwag zgłoszonych przez Stowarzyszenie

Stawki. Jedna z nich dotyczyła wyjaśnienia decyzji konserwatora w kwestii nawierzchni ciągów komunikacyjnych. Po raz kolejny poinformowano mieszkańców, że wojewódzki konserwator zabytków podtrzymuje decyzję z 5 lutego 2018 r. i nie dopuszcza zastosowania w parku nawierzchni innych niż naturalne.

            Kujawsko-Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków jest stroną w postępowaniu administracyjnym, której zadaniem jest ochrona wartości historyczno-kulturowych. Zgodnie z Regulaminem Organizacyjnym Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Toruniu, Kujawsko-Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków powołuje i odwołuje Wojewoda Kujawsko-Pomorski na wniosek Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego lub za jego zgodą. Sprawuje on również nadzór nad jego działalnością. Do wyłącznej kompetencji Kujawsko- Pomorskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków należą:

1. podpisywanie decyzji o wpisie do rejestru zabytków województwa kujawsko-pomorskiego;

2. podpisywanie umów w sprawie finansowania lub dofinansowywania zadań ochrony zabytków w ramach posiadanych środków budżetowych;

3. zatrudnianie, awansowanie i zwalnianie pracowników.

            Pani oczekiwanie względem nakłonienia Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków do zmiany decyzji w sprawie nawierzchni ciągów pieszo-rowerowych na terenie Parku Tysiąclecia wykracza poza kompetencje Gminy Miasta Toruń.

Prowadzone w 2018 r. konsultacje społeczne dotyczące rewitalizacji Parku Tysiąclecia dały mieszkańcom możliwość wniesienia uwag oraz analizy prezentowanego projektu. Wszystkie zgłoszone propozycje oraz postulaty zostały bardzo wnikliwie przeanalizowane i szczegółowo omówione podczas dwóch spotkań otwartych. W wyniku dodatkowej weryfikacji uwag zgłoszonych przez mieszkańców, aż 22 postulaty spośród 41 zostały uwzględnione w całości lub częściowo. Dotyczyły one m.in. następujących kwestii:

l. Wymiany elementów wyposażenia na placu zabaw dla dzieci

2. Wymiana nawierzchni na placu zabaw dla dzieci,

3. Wymiany urządzeń na siłowni plenerowej, na takie, z których korzystać mogą osoby starsze,

4. Zastosowania odwróconej litery U w projekcie stojaków rowerowych,

5. Utworzenia wydzielonego, intymnego miejsca do karmienia piersią, np. w postaci specjalnych ławek.

6. Dostosowania fosy oraz zaplecza wodnego do potrzeb osób korzystających ze sprzętów pływających,

7. Zamontowania w toalecie przewijaka dla niemowląt,

8. Oznakowania drogi rowerowej na etapie projektu organizacji ruchu,

9. Usunięcia starego drzewostanu, który stanowi zagrożenie dla osób korzystających z parku.

            Po uzyskaniu opinii od Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, zostania naniesione stosowne poprawki do projektu. Następnym etapem będzie uzyskanie pozwolenia na budowę. Później, w ramach postępowania przetargowego zostanie wyłoniony wykonawca projektu. Prace nad jego realizacją, w tym roboty budowlane, powinny się zakończyć do 2020 r.

            Wyniki konsultacji prowadzonych w 2018 r. pozwoliły zatem na wprowadzenie dodatkowych uwag do projektu, których realizacja z pewnością przyczyni się do jeszcze lepszego wykorzystania terenu Parku Tysiąclecia.

            Odnosząc się do prośby ponownego rozważenia możliwości połączenia głównej alei Parku Tysiąclecia z ul. Złotą, ul. Białą oraz drogą przebiegającą wzdłuż boiska jako ciągów pieszo-rowerowych, jak również możliwości oznakowania jako ciągu pieszo-rowerowego odcinka ciągu pieszego pomiędzy ul. ldzikowskiego, a ul. Kniaziewicza na wysokości numeru 21, pragnę poinformować, że rewitalizacja Parku Tysiąclecia opiera się głównie na ochronie zieleni oraz przystosowaniu tego terenu na cele odpoczynku i rekreacji dla mieszkańców. Charakter miejsca wyklucza tym samym tworzenie dodatkowych szlaków komunikacyjnych na tym terenie. Ponadto Kujawsko-Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków w decyzji z 23 kwietnia 2018 r. ograniczył możliwości prowadzenia prac budowlanych w odniesieniu do ciągów pieszo-rowerowych, wydając decyzję  o zachowaniu historycznych ciągów i prowadzeniu prac w taki sposób, aby zminimalizować straty w środowisku przyrodniczym: teren, ze względu na historyczną jak i obecna funkcje powinien pozostać zorganizowanym terenem zieleni publicznej (...).

            Biorąc pod uwagę powyższe przesłanki. jak również kwestie bezpieczeństwa (ryzyko kolizji pomiędzy pieszymi i rowerzystami), wyklucza się możliwość traktowania Parku Tysiąclecia jako traktu komunikacyjnego. Ten zabytkowy obiekt stanowić ma oazę spokoju, odpoczynku i rekreacji dla mieszkańców Torunia, a przede wszystkim mieszkańców lewobrzeża. Ponadto, ta część miasta jest na tyle dobrze skomunikowana i przystosowana dla ruchu rowerowego, że pokonanie kilkuset metrów więcej nie stanowi żadnego problemu.

Zysk uzyskany z tytułu zmniejszenia odległości pomiędzy poszczególnymi częściami parku, byłby niewspółmierny do strat związanych z ingerencją w naturalną przyrodę oraz w stosunku do ryzyka wystąpienia kolizji pomiędzy pieszymi a rowerzystami.

Odnosząc się do treści zawartych w Pani piśmie, pkt. 2 Rudelka, tereny zielone na osiedlu JAR, pragnę poinformować, iż projekt zagospodarowania turystyczno- rekreacyjnego terenów zieleni na osiedlu tzw. JAR, został opracowany na podstawie koncepcji wypracowanej wspólnie z mieszkańcami w 2016 r. Wówczas mieszkańcy zaproponowali, aby został on jak najbardziej naturalnym. Przewidziano nawierzchnie gruntowe utwardzone po których swobodnie można poruszać się rowerem. Uwzględnienie złożonej przez Panią w 2018 r. propozycji, wiązałoby się z zanegowaniem wyników konsultacji społecznych prowadzonych dwa lata wcześniej i tym samym odrzuceniem postulatu większości mieszkańców biorących w nich udział.

            Podobnie jak w przypadku JAR-u, projekt zagospodarowania „Rudelki” został opracowany na podstawie koncepcji wypracowanej wspólnie z mieszkańcami w 2016 r. Wtedy to wyraźnie wskazano potrzebę zachowania naturalnego charakteru tego miejsca. Pojawiły się również uwagi mówiące o tym, że tereny „Rudelki" wykorzystywane są głównie przez osoby biegające, spacerujące oraz właścicieli psów i złym pomysłem byłoby przystosowanie ich na potrzeby rowerzystów. Wzdłuż terenu tego miejskiego lasu biegnie pełnowartościowa droga rowerowa i to ona stanowi główny szlak rowerowy, natomiast teren lasu stanowi miejsce odpoczynku i rekreacji. Również w tym przypadku uwzględnienie złożonej przez Panią w 2018 r. propozycji, prowadziłoby do zanegowania wyników konsultacji społecznych prowadzonych dwa lata wcześniej. Ponadto, wiązałoby się z ryzykiem wystąpienia kolizji pomiędzy pieszymi a rowerzystami oraz mogłoby w sposób istotny zagrozić zwierzętom zamieszkującym ten teren.

Dziękując raz jeszcze za przesłane uwagi, pragnę wyrazić przekonanie, że realizacje projektów rewitalizacji Parku Tysiąclecia oraz zagospodarowania turystyczno-rekreacyjnego terenów zieleni na osiedlu tzw. JAR i ,,Rudelki", będą właściwie służyć mieszkańcom Torunia.

Prezydent Miasta Torunia

Michał Zaleski