Pismo w ramach konsultacji "Tramwajowy Toruń – Centrum. Dogrywka."

SRT 4/2017

26.04.2017 r

Pan Prezydent Miasta Torunia

Michał Zaleski

W ramach konsultacji społecznych “Tramwajowy Toruń – Centrum. Dogrywka.” Stowarzyszenie Rowerowy Toruń pragnie przedstawić następujące uwagi i propozycje.

1.Z uwagi na to, że inwestycja obejmuje  główne trasy rowerowe, infrastrukturę przeznaczoną dla rowerzystów należy zaprojektować ze szczególną starannością, stosując wysokie standardy techniczne. Wszędzie gdzie to możliwe dwukierunkowe drogi rowerowe powinny mieć szerokość min. 2,5m. Ruch pieszy i rowerowy należy w miarę możliwości odseparować.

Wbrew temu co można przeczytać w raporcie z poprzedniego etapu konsultacji, nie wszystkie zaprojektowane drogi rowerowe mają szerokość 2,5m.  Zasadnym byłoby poszerzenie m.in. drogi rowerowej po zach. stronie Al. Jana Pawła II – tylko po tej stronie trasa będzie miała ciągłość aż do granicy Torunia, dlatego warto aby miała wyższe parametry. Oczywiście, jeśli znajdzie się miejsce, można poszerzyć również drogę rowerową po wschodniej stronie. Część dróg rowerowych w obrębie Ronda Niepodległości ma szerokość 2m, część 2,5m – proponuję ujednolicić szerokość do 2,5m.

W kwestii odseparowania ruchu pieszego i rowerowego warto zastosować pas z kostki brukowej oddzielający chodnik od drogi rowerowej tam gdzie przylegają one do siebie. Propozycje odseparowania pasem zieleni omawiam jeszcze w kolejnych punktach.

2.Proszę zapewnić maksymalne bezpieczeństwo na przejazdach rowerowych.

Niestety nie wszyscy kierowcy uważają na rowerzystów na przejazdach rowerowych dlatego warto zastosować dodatkowe środki zwiększające bezpieczeństwo w tych miejscach. Jedną z najskuteczniejszych metod jest fizyczne spowolnienie ruchu aut dzięki wyniesionym przejazdom rowerowym (przejazd prowadzony grzbietem szerokiego progu zwalniającego). Dzięki najazdom o przekroju sinusoidalnym przejazd z zadaną prędkością nie powoduje nieprzyjemnego podrzutu i ewentualnego niszczenia zawieszenia.

Proszę o zastosowanie takiego rozwiązania na przejazdach przez ul. Słowackiego, ul. 500-lecia Torunia i Fosę Staromiejską. Przykładowe rozwiązanie pokazano na Fot. 1. Podobne rozwiązanie lub innego typu próg zwalniający umieszczony na jezdni przed przejazdem rowerowym powinno zastosować się na Ślimaku Getyńskim, gdzie dużo pojazdów skręcających od mostu w prawo, porusza się ze zbyt dużą prędkością. Takie rozwiązanie warto też rozważyć przy skanalizowanych prawoskrętach na Rondzie Niepodległości. Przykładowe rozwiązania pokazano na Fot. 2 i 3.

Rys. 1. Przekrój progu zwalniającego z najazdem o przekroju sinusoidalnym.

Fot. 1. Przykładowy wyniesiony przejazd rowerowy przez boczną ulicę. Radom.

Fot. 2, 3. Przykłady bezpiecznych przejazdów rowerowych przez prawoskręty. Antwerpia.

3.Proszę zaprojektować brakujące odcinki dróg rowerowych.

W koncepcji zabrakło drogi rowerowej po południowej stronie Czerwonej Drogi (dowiązanie do istniejącej drogi rowerowej), po wschodniej stronie ul. 700-lecia Torunia (dowiązanie do projektu przebudowy tej drogi) oraz po północnej stronie ul. Mickiewicza (odcinek do Ronda im. Herberta przewidziany w Koncepcji rozwoju komunikacji rowerowej w Toruniu na lata 2017-2023). W ostatnim przypadku, jeśli nie ma możliwości rozszerzenia zakresu inwestycji o ten odcinek to proszę zaprojektować, krótką drogę rowerową do granicy opracowania. Dalszy odcinek będzie można tymczasowo oznakować jako ciąg pieszo-rowerowy lub wyznaczyć drogę rowerową na chodniku za pomocą oznakowania poziomego.

4.Proszę zaprojektować osobną drogę rowerową i chodnik przy Al. Jana Pawła II po stronie zachodniej.

Most im. Józefa Piłsudskiego jest (i będzie, z uwagi na położenie w centrum) najważniejszą przeprawą  przez Wisłę dla komunikacyjnego ruchu rowerowego, dlatego projektowane dojazdy do tego mostu powinny spełniać najwyższe wymagania. Pokazany w koncepcji wspólny ciąg pieszo-rowerowy po zach. stronie dojazdu do mostu im. Józefa Piłsudskiego jest rozwiązaniem mało bezpiecznym z punktu widzenia rowerzystów i pieszych, gdyż w tym miejscu występują dość duże natężenia ruchu rowerowego i pieszego. Miejsce na wydzielenie drogi dla rowerów można uzyskać poprzez zwężenie wyspy dzielącej jezdnie, zwężenie pasów ruchu do minimalnej wartości. Można również rozważyć przesadzenie drzew z którymi występuje kolizja (te drzewa nie są szczególnie duże, więc powinna być taka możliwość).

Zastrzeżenie zgłoszone przez projektanta na konsultacjach jakoby wyspa dzieląca jezdnie musiała być tak szeroka z uwagi na azyl dla pojazdów uprzywilejowanych skręcających w lewo z ul. Kopernika wydaje się bezzasadna. Pojazdy uprzywilejowane mogą zatrzymywać ruch, dlatego skręt w lewo bez tego azylu nie powinien stanowić problemu. Do rozważenia jest natomiast kwestia taksówek, które również mogą obecnie korzystać z tej relacji. Czy pozostawienie tej relacji jest zasadne i bezpieczne? Zgodnie z przepisami dla tej klasy drogi skrzyżowania nie mogą znajdować się tak blisko siebie jak to jest w przypadku skrzyżowań Al. Jana Pawła II z ul. Kopernika i ul. Chopina. W razie zachowania azylu do skrętu w lewo również można zapewnić wydzielenie drogi dla rowerów poprzez odpowiednią korektę jezdni i usunięcie (przesadzenie) kolidujących drzew.

Ponadto zgodnie z obowiązującymi w naszym mieście Standardami technicznymi i wykonawczymi dla infrastruktury rowerowej szerokość wspólnej drogi dla pieszych i rowerzystów powinna wynosić min. 3m (pkt. 5.4.1 Standardów), a w koncepcji minimalna szerokość to 2,5m.

Rys. 2

Rys. 3

5.Proszę zaprojektować osobną drogę rowerową i chodnik przy ul. Chopina.

Z uwagi na natężenia ruchu pieszego i rowerowego, jakie tu występują oraz możliwości jakie daje likwidacja przystanku tramwajowego w tym miejscu, proponuję rozdzielenie chodnika i drogi rowerowej.

Rozdzielenie ruchu rowerowego od pieszego zapewni większe bezpieczeństwo i więcej miejsca dla obu grup. Drogę rowerową można przenieść pomiędzy dwa rzędy drzew (obecnie częściowo jest to peron przystanku), natomiast dla pieszych pozostanie cały pas terenu, który obecnie zajmują chodnik i droga dla rowerów.

Na przejeździe rowerowym przez Al. 500-lecia kierowcy często wymuszają pierwszeństwo na rowerzystach. Wyniesiony przejazd zapewni odpowiednie spowolnienie ruchu i  maksymalne bezpieczeństwo rowerzystów i pieszych.

Rys. 4

6.Proszę zastosować minimalne szerokości pasów ruchu.

 Ma to na celu uspokojenia ruchu (do prędkości 50km/h), skrócenia dystansu i czasu potrzebnego do przekroczenia jezdni przez pieszych i rowerzystów, zmniejszenia zajętości terenu przez jezdnie, zmniejszenia ilości likwidowanej zieleni, czy zmniejszenie kosztów konstrukcji jezdni. Zgodnie ze stosownym rozporządzeniem pasy ruchu na drodze klasy G mogą mieć szerokość 3,25m dla pasa skrajnego i 3m dla pozostałych pasów.

Zastrzeżenie opisane w raporcie z poprzedniego etapu konsultacji – „Proponowana szerokość pasów ruchu zgodna jest z przepisami.” – jest oczywiście prawdziwe, ale kompletnie nieadekwatne do zgłaszanej propozycji, gdyż proponowane szerokości również są zgodne z przepisami.

Dzięki węższym pasom można też oszczędzić przed wycinką drzewa rosnące przy płn. jezdni Wałów gen. Sikorskiego przed skrzyżowaniem z Al. Jana Pawła II. Pasy szerokości 3-3.25m i przesunięcie zewn. krawężnika w kierunku południowym zapewnią skrajnie drogową i odpowiednią ilość miejsca dla tych drzew.

Proszę również sprawdzić dowiązanie południowej jezdni Czerwonej Drogi w kierunku wschodnim. Wg projektu remontu tej jezdni (odcinek do Placu NOT) pasy ruchu mają tutaj szerokość 3,25m, a nie 3,5m jak w koncepcji. Zwężenie pasów na tym odcinku zapewni również więcej miejsca na drogę rowerową (patrz propozycja nr 3) bez poszerzania pasa drogowego.

7.Proszę poprawić przejazd dla rowerów przez Al. Jana Pawła II przy platformie przesiadkowej oraz odcinki dróg rowerowych prowadzących do niego.

Zaproponowany przebieg drogi rowerowej od strony Starego Miasta wymaga korekty. Z uwagi na zatłoczenie w tym miejscu już teraz piesi i rowerzyści często wchodzą sobie w drogę. Tymczasem w projekcie zakłada się przesunięcie skrzyżowania dróg rowerowych na sam środek głównej alejki prowadzącej na Stare Miasto, przez co droga rowerowa może być blokowana przez pieszych. To przejście dla pieszych, pomimo że dużo szersze niż standardowe, może być i tak zbyt wąskie dla dużych potoków ruchu. Dawniej w tym miejscu przejazd rowerowy przylegał do przejścia i często dochodziło do jego blokowania przez pieszych. Następnie przejazd został odsunięty i rozdzielony pasem zieleni oraz barierkami co poprawiło sytuację. Ruch rowerowy w tym miejscu również jest duży. Dlatego należy zwiększyć ilość miejsca dla oczekujących na zielone światło. Przejazd dla rowerów oraz odcinki dróg rowerowych przed nim powinny mieć szerokość 3-4m. Po przesunięciu przejazdu rowerowego w kierunku mostu, zwolnione miejsce można wykorzystać do poszerzenia przejścia dla pieszych do 10m.  Sygnalizowany przez projektanta na konsultacjach problem z azylem wydaje się przesadzony, gdyż rowerzyści bez problemu zdążą pokonać całą drogę w jednym cyklu świateł. Ponadto można rozdzielić fazy sygnalizacji dla pieszych i rowerzystów i zastosować sygnalizatory S-1a przed przejazdem rowerowym co spowoduje, że rowerzyści którzy wjadą na zielonym świetle nawet w ostatniej chwili i tak bez problemu przekroczą całą drogę. To całkowicie eliminuje potrzebę zastosowania azylu dla rowerzystów pomiędzy jezdniami.

8.Proszę o usytuowanie przejazdu i przejścia po płn. stronie Pl. Artylerii Polskiej pod większym kątem (podobnie do istniejących) w celu skrócenia drogi potrzebnej do pokonania na trasie Wały Gen. Sikorskiego – Mickiewicza.

W miarę możliwości należy przybliżyć obie jezdnie Al. Jana Pawła II do siebie celem skrócenia dystansu i czasu potrzebnego do pokonania drogi, a co za tym idzie zwiększenia szansy przejścia na druga stronę na jednej zmianie świateł. Krótsze przejście wymaga krótszego czasu zielonego co będzie również korzystne dla kierowców poruszających się Alejami.

9.Proszę poszerzyć północną jezdnię Wałów Gen. Sikorskiego przy Placu Teatralnym do 4,5-5m aby wyznaczyć tam pas rowerowy. 

Rozpoczęcie pasa rowerowego dopiero za skrzyżowaniem może rodzić konflikty pomiędzy rowerzystami i kierowcami.

10. Proszę o rozszerzenie zakresu inwestycji (projektu organizacji ruchu) na wschód od Placu Teatralnego.

Obecnie pas rowerowy w ciągu ul. Wały gen. Sikorskiego dla jadących w kierunku wsch. zaczyna się dopiero za skrzyżowaniem z ul. Prostą, a jest wystarczająco dużo miejsca aby zaczynał się już od Placu Teatralnego. W tej chwili rowerzysta ma do wyboru niepotrzebne blokowanie samochodów jadących za nim lub nieprawidłową jazdę po polu wyłączonym z ruchu.

11. Proszę wyprostować i zbliżyć do skrzyżowania przebieg  dróg rowerowych i chodników w północnej i wschodniej części Ronda Niepodległości.

Zaprojektowany przebieg nadmiernie wydłuża drogę dla pieszych i rowerzystów. W związku z planowaną sygnalizacją świetlną na tym skrzyżowaniu nie ma większej potrzeby wyznaczania przejść i przejazdów idealnie pod kątem prostym do jezdni.

12.Proszę o zweryfikowanie szerokości przejścia dla pieszych przy CSW.

Przejście to jest bardzo zatłoczone, dlatego projektowanie węższego przejścia niż obecnie może powodować blokowanie przez pieszych przejazdu dla rowerów.

13. Na odcinku Al. Jana Pawła II (strona wschodnia) pomiędzy Pl. Artylerii a Rondem Niepodległości proszę poprawić parametry chodnika.

Chodnik ten zbyt często jest mocno zwężony przez drzewa. W takich miejscach istnieje duże prawdopodobieństwo wchodzenia pieszych na drogę rowerową. Proszę przeanalizować możliwość zlokalizowania chodnika za linią drzew dzięki czemu poza brakiem przeszkód na chodniku poprawi się również separacja ruchu pieszego i rowerowego. Można również przeanalizować możliwość przesadzenia poszczególnych drzew. Niektóre drzewa są też niepokojąco blisko drogi rowerowej, a należy zapewnić tam skrajnię.

Z poważaniem

Tomasz Pietruszewski

Stowarzyszenie Rowerowy Toruń