Aktualności

Holenderska Lejda to jedno z miast partnerskich Torunia. Na początku czerwca delegacje z Torunia odwiedziły miasto urodzin Rembrandta. Przedstawiamy relację Magdy Bergmann, która w trakcie wizyty przyjrzała się z bliska funkcjonowaniu Het Warenhuis (Dom Handlowy), który to w ciekawy sposób łączy działalność organizacji pozarządowych z administracją samorządową. Zachęcamy do lektury i obejrzenia zdjęć. Jeszcze w lipcu na naszej stronie pojawi się więcej informacji z rowerowej Lejdy.

Sympatycy SRT z pewnością mieli okazję zobaczyć galerię zdjęć z holenderskiej Lejdy (LINK>> do facebooka), która – jak właściwie każde miejsce w kraju tulipanów – stanowi prawdziwy rowerowy raj. Dość powiedzieć, że według różnych szacunków na 16,5 milionów Holendrów przypada aż 13 milionów rowerów i liczba ta mówi sama za siebie. W niewiele ponad stutysięcznej Lejdzie udogodnień dla miłośników dwóch kółek (choć trudno tu użyć takiego określenia na coś, co jest po prostu fundamentem codziennego życia) jest naprawdę wiele: ogromny parking przed dworcem i położona tamże wypożyczalnia rowerów, zapewniające bezpieczeństwo stojaki (stanowiska parkingowe) na każdej ulicy, niemal odrębna infrastruktura drogowa – wydzielone drogi z własną sygnalizacją i oznakowaniem, niezliczone sklepy z akcesoriami i punkty serwisowe.

Chciałabym opowiedzieć Wam o miejscu, które miałam okazję odwiedzić służbowo przy okazji realizowanego w partnerstwie Torunia i Lejdy – miast bliźniaczych od 1988 r. – projektu poświęconego współpracy organizacji pozarządowych z administracją samorządu miasta. Na obrzeżach Lejdy, w dużym budynku o przemysłowej przeszłości mieści się Het Warenhuis (Dom Handlowy). Jest to inicjatywa samorządowa, powołana siłami miasta i kilku okolicznych gmin, której celem jest gospodarowanie odbieranymi od mieszkańców odpadami wielkogabarytowymi (meble, AGD), ale także wszelkimi innymi rzeczami, które mogą być użyte ponownie: książkami, płytami, ubraniami, naczyniami kuchennymi, zabawkami, itp. Trafiające do Het Warenhuis przedmioty są sortowane, naprawiane, oczyszczane i przeznaczane na sprzedaż. Na klientów czekają rozmieszczone w poszczególnych salach olbrzymiej, postindustrialnej budowli. Każdy mebel można wypróbować, każde ubranie przymierzyć, każdą książkę przejrzeć przed kupnem. Może nie byłoby w tym nic niezwykłego, gdyby nie fakt, że Dom Handlowy pełni także ważną misję społeczną. Zatrudnienie znajdują tu osoby z grup, którym najtrudniej jest zdobyć pracę na współczesnym, bardzo konkurencyjnym rynku: niepełnosprawni, imigranci, a nawet dawni więźniowie. Polityka społeczna i zatrudnieniowa w Holandii przykłada zresztą ogromną wagę do tego, by każdy człowiek – niezależnie od swojej sytuacji życiowej – był aktywny, sam mógł się utrzymać (nawet, jeśli jest to zatrudnienie wspierane) i nie stanowił obciążenia dla systemu pomocy społecznej.

Jest jeszcze jedna kategoria rzeczy, które dzięki temu miejscu zyskują  nowe życie – a są nimi… rowery! Obowiązujące w Lejdzie lokalne prawo „fiets fout = fiets weg”, które można by przetłumaczyć jako „rower źle zaparkowany = rower usuwany” oznacza, iż jednoślady pozostawione porzucone na okres dłuższy niż 4 tygodnie podlegają konfiskacie przez straż miejską. Restrykcje te dotyczą szczególnie rowerów zaparkowanych wokół dworca kolejowego. Co dzieje się z takimi pojazdami? Trafiają właśnie do Het Warenhuis, gdzie identyfikuje się ich numery seryjne, widniejące najczęściej na zamku blokującym koło i umieszcza się je na stronie internetowej. Mieszkańcy miasta są już przyzwyczajeni do faktu, że zniknięcie roweru to najczęściej rezultat konfiskaty, a nie robota złodzieja i szukają zaginionych pojazdów w Domu Handlowym. Rower odebrać można w ciągu 90 dni po uiszczeniu karnej opłaty w wysokości 26 EUR. Nieodebrane na czas rowery stają się w myśl wspomnianego prawa własnością samorządu miejskiego i po przeglądzie oraz naprawie w warsztacie funkcjonującym w ramach Het Warenhuis trafiają na sprzedaż jako używane. Z informacji, które udało się uzyskać od menedżera placówki wynika, iż w liczącej sobie 116 tysięcy mieszkańców Lejdzie każdego roku nie podejmuje się na czas aż… 6 tysięcy rowerów! Czy wynika to ze zwykłej niefrasobliwości i beztroski? Niekoniecznie. Prawdopodobnie w oczach mieszkańców miasta koszt odebrania z „aresztu” być może już sfatygowanego jednośladu jest niewiele niższy od perspektywy zakupu roweru używanego, ale po gruntownym przeglądzie i naprawie (ceny w Het Warenhuis zaczynają się od 60-80 EUR przy – zwróćmy uwagę – o wiele wyższych niż u nas zarobkach). Można powiedzieć też, że polityka rowerowa Lejdy to demotywator dla złodziei – kto ryzykowałby kupno z wątpliwego źródła, gdy pod patronatem władz miasta dostępny jest tak szeroki wybór zadbanych, odnowionych rowerów używanych?

Linki:
www.kringloopwarenhuis.nl – strona Het Warenhuis
www.fffw-leiden.nl – strona informacyjna o lokalnym prawie dotyczącym konfiskowania rowerów

Rowery czekające na właścicieli w magazynach Warenhuis

W warsztacie

Polski akcent – „Niebieski” Kieślowskiego

Nieodebrane i naprawione rowery trafiają na sprzedaż

Czy te rowery także skończą w Warenhuis?

Czy miasto zaopiekuje się również tym biedactwem?

tekst i zdjęcia: Magda Bergmann