Pismo do Ministra Infrastruktury w sprawie projektu zmian w Prawie o Ruchu Drogowym - NIE dla obowiązku noszenia kamizelek przez rowerzystów poza terenem zabudowanym oraz kasków + ODPOWIEDŹ !!

RT 04/09



W związku z publikacją na stronach internetowych Ministerstwa Infrastruktury projektu ustawy „o dopuszczeniu pojazdów do ruchu”, której art. 75 zmienia art. 40 ustawy Prawo o Ruchu Drogowym, czego konsekwencją będzie obowiązek używania przez rowerzystów kamizelek odblaskowych poza terenem zabudowanym oraz obowiązek noszenia kasków przez rowerzystów do 18 roku życia chcemy wyrazić naszą opinię na ten temat.

Oto nasze główne wątpliwości co do wprowadzenia omawianych zapisów:

1. Wprowadzenie proponowanych zmian w przepisach powinna poprzedzić rzetelna analiza problemu. Tymczasem brak w naszym kraju kompleksowych analiz przyczyn wypadków z udziałem rowerzystów. Nie można stwierdzić jednoznacznie, że wprowadzenie obowiązku noszenia kamizelek spowoduje zmniejszenie wypadków z udziałem rowerzystów. Przypominamy, że obowiązujące przepisy nakładają na podróżującego rowerem obowiązek wyposażenia pojazdu w światła i odblaski, które naszym zdaniem są w zupełności wystarczające.
2. Kaski rowerowe jakkolwiek chronią część głowy przed urazami nie są w żadnym wypadku elementem zapewniającym kompleksowe zwiększenie bezpieczeństwa rowerzystów. Rowerzysta, jako niechroniony uczestnik ruchu drogowego narażony jest podczas wypadku na doznanie rozległych obrażeń całego ciała.

Obowiązku jazdy w kamizelkach odblaskowych i w kaskach nie wprowadziło żadne europejskie państwo posiadające długoletnie doświadczenia z komunikacja rowerową. Zapisy w polskim prawie byłyby zatem czymś wyjątkowym. Stoimy na stanowisku, że polskie rozwiązania powinny czerpać wzorce legislacyjne z krajów o dużym procencie ruchu rowerowego, a nie starać się wprowadzać nowe, wątpliwe pod względem skuteczności i celowości rozwiązania.

Charakter propozycji zmian przepisów posiada cechy „myślenia magiczno-życzeniowego”: wprowadzimy kaski i kamizelki (jako talizmany, amulety) to wypadków z rowerzystami będzie mniej. Naszym zdaniem wypadków z udziałem rowerzystów będzie mniej, jeśli zacznie powstawać wysokiej jakości infrastruktura rowerowa, a kierowcy samochodów będą bardziej szanowali niechronionych uczestników ruchu drogowego. Może warto zaostrzyć kary za wykroczenia kierującymi pojazdami mechanicznymi w stosunku do pieszych i rowerzystów? Może warto uporządkować przepisy regulujące pierwszeństwo na przejazdach rowerowych i przejściach dla pieszych, o czym ostatnio wnioskował Rzecznik Praw Obywatelskich? Ministerstwo Infrastruktury ma w tym zakresie szerokie pole do działania.

Jako Stowarzyszenie Rowerowy Toruń nie mamy nic przeciwko zakładaniu kasków rowerowych; co więcej zachęcamy rowerzystów do jazdy w kaskach, a część naszych członków bez kasku nie wsiada na rower. Uważamy, że szczególnie rodzice powinni dbać o bezpieczeństwo swoich dzieci i zwracać im uwagę na konieczność zakładania kasków. Jednak stanowczo uważamy, że decyzję o tym czy jeździć w kasku na rowerze czy bez powinien podjąć osobiście rowerzysta, nie powinno to być regulowane przepisami. Podobnie jak jazda w kamizelkach odblaskowych. Promowanie jazdy w kaskach i kamizelkach (w określonych przypadkach) TAK, administracyjny nakaz kategorycznie NIE.

Uważamy, że propozycje zmian nie przyczynią się do realnego zwiększenia bezpieczeństwa rowerzystów, a jedynie skomplikują możliwości rozwoju komunikacji i turystyki rowerowej w naszym kraju i wprowadzą czynnik zniechęcający obywateli do częstego korzystania z roweru. Dlatego stanowczo postulujemy o wykreślenie z projektu ustawy „o dopuszczeniu pojazdów do ruchu” zapisu art. 75 ust. 1 punkt 7 wprowadzającego art. 40 ust. 2 ustawy Prawo o Ruchu Drogowym o treści:

„Kierujący rowerem oraz osoba przewożona takim pojazdem są obowiązani:
1) używać w czasie jazdy kasku ochronnego odpowiadającego właściwym warunkom technicznym, o ile nie ukończyli 18 lat;
2) używać kamizelek odblaskowych odpowiadającym właściwym warunkom technicznym, podczas jazdy poza obszarem zabudowanym po poboczu lub jezdni.”

Zastrzeżenia budzi także artykuł 75 ust.1 punkt 5 ustawy, który wprowadza w art. 38 ust. 2 ustawy Prawo o Ruchu Drogowym obowiązek posiadania przez rowerzystów powyżej 18 roku życia przy sobie dokumentu potwierdzającego tożsamość. Czy osoba udająca się na niedzielną przejażdżkę rowerem po lesie będzie musiała oprócz kamizelki dodatkowo zabierać ze sobą dowód, paszport bądź książeczkę wojskową? Dlatego postulujemy o wykreślenie tego zapisu.

Poważne wątpliwości budzi fakt egzekwowania powyższych zapisów. Czy jakikolwiek sens będzie miało karanie rowerzysty jadącego wiejską drogą w dzień przy dobrej pogodzie tylko dlatego, że nie ma nałożonej na siebie kamizelki? W jaki sposób nałożenie kamizelki zwiększy jego bezpieczeństwo na drodze w tym przypadku?

Prosimy o przeanalizowanie naszych uwag i udzielenie odpowiedzi, czy możliwe jest wykreślenie powyższych przepisów na etapie prowadzonych prac ministerialnych. Jednocześnie apelujemy o przeprowadzanie szerokich konsultacji społecznych, w których będą mogły brać udział organizacje na co dzień zajmujące się szeroko rozumianą tematyką rowerową, w przypadku, gdy zakres wprowadzanych zmian legislacyjnych dotyczyć będzie bezpośrednio zagadnień związanych z komunikacją i turystyką rowerową.


Do wiadomości:
Parlamentarzyści okręgu wyborczego Toruń

---

Odpowiedź

MINISTERSTWO INFRASTRUKTURY
Departament Transportu Drogowego
TD-7km-O53-5/O9



Odpowiadając na pismo z dnia 6 lutego 2009 r. dotyczące regulacji prawnych zawartych w projekcie ustawy o dopuszczeniu pojazdów do ruchu drogowego, Departament Transportu Drogowego wyraża podziękowanie za przekazane uwagi oraz przedstawia następującą informację.

Dotychczas, w wyżej wymienionym projekcie ustawy znajdowały się przepisy, które w art. 40 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2005 r. Nr 108 poz. 908, z późn. zm.) wprowadzały obowiązek używania przez rowerzystów podczas jazdy kamizelek odblaskowych oraz kasków ochronnych. W odniesieniu do wprowadzanego obowiązku, do resortu wpłynęły opinie stowarzyszeń reprezentujących środowisko rowerzystów, krytycznie odnoszące się do wprowadzenia wskazanego wyżej wymogu. Wobec negatywnego stanowiska strony społecznej, przepisy dotyczące obowiązku używania przez rowerzystów kamizelek odblaskowych oraz kasków ochronnych zostały usunięte z treści projektu ustawy o dopuszczeniu pojazdów do ruchu drogowego. Informacja o wstrzymaniu prac nad wprowadzeniem przedmiotowego obowiązku została zamieszczona na witrynie internetowej Ministerstwa Infrastruktury (pod adresem: http://www.mi.gov.pl) w komunikacie z dnia 26 marca 2009 r.

Przedmiotowy projekt ustawy wprowadza do art. 38 ustawy Prawo o ruchu drogowym ust. 2 w brzmieniu: „Kierujący pojazdem, dla którego nie jest wymagane posiadanie dokumentu stwierdzającego uprawnienie do kierowania pojazdem, jest obowiązany mieć przy sobie i okazywać na żądanie uprawnionego organu dokument pozwalający ustalić tożsamość".
Na podstawie art. 87 ust. 3 pkt. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym nie wymaga się uprawnienia do kierowania rowerem, motorowerem lub pojazdem zaprzęgowym od osoby, która ukończyła 18 lat. Natomiast art. 96 tej ustawy stanowi m.in., że dokumentem stwierdzającym uprawnienie do kierowania rowerem przez osobę, która nie ukończyła 18 lat jest karta rowerowa, motorowerowa lub prawo jazdy.

Wprowadzenie obowiązku posiadania przez kierującego rowerem dokumentu
stwierdzającego tożsamość podyktowane było przede wszystkim koniecznością umożliwienia
ustalenia - przez organy kontroli ruchu drogowego - czy kierujący pojazdem (rowerem)
posiada wymagane uprawnienie.

W związku z powyższym, wprowadzenie do projektu ustawy o dopuszczeniu pojazdów do ruchu drogowego wskazanego wyżej brzmienia art. 38 ust. 2 ustawy Prawo o ruchu drogowym, należy uznać za uzasadnione.